Wielu z nas chciałoby miło, ciepło i
rodzinnie mieszkać na poddaszu, tym bardziej że lokale takie mają
w sobie dużo wyjątkowego klimatu i są uważane za kultowe. Jednak
musimy zwrócić szczególną uwagę na dach, który będzie
bezpośrednio nad nami, powinien spełniać wiele norm
wentylacyjnych, abyśmy nie byli narażeni na niepotrzebne remonty,
utratę zdrowia itd. Szczelne pokrycie z dachówek oraz gruba warstwa
wełny pozwalają komfortowo mieszkać na poddaszu, ale musimy też
pamiętać o jednej bardzo ważnej kwestii. Mimo wszystko w każdym
przypadku trzeba również zadbać o wentylowanie dachu po to, by nie
dopuścić do jego zawilgocenia, czego następstwem może być
korozja, pleśń i inne defekty.
Wilgoć skraplająca się w połaciach dachu, w warstwie
ocieplenia lub na spodzie dachówek jest dość częstą przyczyną
jego uszkodzeń. Może na przykład spowodować, że pokrycie będzie
szybciej ulegać zniszczeniu, zawilgocona wełna mineralna zaś
straci właściwości izolacyjne. Może nawet przyczynić się do
korozji biologicznej więźby dachowej, przez co zmniejszy się jej
wytrzymałość, a nikt nie życzy sobie cieknącego dachu lub też
wszechobecnej wilgoci np. na ścianach, które niedawno
pomalowaliśmy. Dlatego bardzo ważne jest, by utrudnić wnikanie
wilgoci w głąb dachu, a tę, która się tam ewentualnie znajdzie
szybko odprowadzić, przewietrzając jego połacie. Wentylacja dachu
nie jest sprawą skomplikowaną, następuje dzięki naturalnemu
ciągowi powietrza wywołanemu ruchami powietrza, różnicą
wysokości okapu i kalenicy. Aby jednak była możliwa, między
warstwami połaci musi być przestrzeń wentylacyjna, składająca
się z jednej lub dwóch szczelin, a także w odpowiednich miejscach
muszą znaleźć się otwory umożliwiające wlot i wylot powietrza.
Krótko mówiąc kalenica to miejsce, gdzie trzeba zapewnić swobodny wylot powietrza, które dostało się pod połać przy okapie. Spełnia bardzo ważne funkcje w budynku, bowiem zazwyczaj jest najwyższym elementem budynku, a także miejscem, gdzie dokonuje się wentylacja przestrzeni warstw dachowych oraz pomieszczeń na poddaszu użytkowym domu. Odpowiednia cyrkulacja powietrza w obrębie kalenicy zależy od efektywności przekroju wentylacyjnego. Z technicznego punktu widzenia powinien on mieć wielkość 0,05% powierzchni dachu, przy czym w przypadku dachów dwuspadowych dotyczy to każdej połaci osobno. Przykładowo, dla dachu dwuspadowego z krokwią o długości 10 m, wentylacja kalenicy dla każdej z płaszczyzn musi mieć efektywny przekrój min. 50 cm2 /mb. Dodatkowo, dla skutecznej wentylacji i zabezpieczenia przed wodą z opadów deszczu lub topniejącego śniegu, na kalenicy stosuje się taśmę wentylacyjno-uszczelniającą. Dzięki łezkowatym otworom w swojej strukturze umożliwia ona wentylację bezpośrednio pod gąsiorami, jednocześnie uszczelniając to miejsce
Projektując dom czy też inny obiekt, wszelkie parametry kalenicy muszą być odpowiednio przewidziane na etapie prac projektowych, tak by na budowie i po niej nie narazić się na dodatkowe wydatki, związane z kosztownymi poprawkami.
Kalenica, która jest źle zaprojektowana, czy wykonana, a zwłaszcza jej wykończenia i źle dobrano elementy oraz detale budowlane, może spowodować zawilgocenie i przeciekanie dachu, czy też pojawienie się pleśni, grzyba oraz zacieków na elewacji i w pomieszczeniach budowanego obiektu. Szczególnie narażone są na te zjawiska skrajne miejsca dachu i powierzchnie przy kominie. Wpłynie to na wszystkie ściany zewnętrzne, pomieszczenia, a zwłaszcza mieszczące się na poddaszu, oraz na inne elementy domu. W przypadku kalenicy należy ściśle dostosować się do wymagań i prace wykonywać zgodnie ze sztuką budowlaną.
Przy wykończeniu, oprócz wykonania szczelin wentylacyjnych, należy zwrócić szczególną uwagę na wykończenie i montaż kalenicy, a prace prowadzić ze szczególną dbałością.
W zależności od zastosowanego materiału na pokrycie dachowe, dobiera się odpowiednie akcesoria dachowe. Zasada jest jedna. W przypadku kalenicy wentylacyjnej nie powinno się oszczędzać, ale też niepotrzebnie przepłacać, a zastosowane rozwiązania muszą spełniać wszelkie normy i wymagania.
Przy wykończeniu kalenicy stosuje się odpowiednio dobrane taśmy kalenicowe lub profile kalenicowe, szczotki, czy grzebienie dachowe, które pozwalają na właściwe uszczelnienie przy styku zbiegających się połaci dachowych. Najlepszym wykończeniem są gąsiory według systemu, które dopasowane są do zastosowanego pokrycia.
Przede wszystkim trzeba korzystać z wytycznych i określonych warunków, jakie podaje producent wybranego systemu, a prace zlecić fachowej firmie wykonawczej, pod odpowiednim nadzorem.