Obiektem turystycznym Morskie Oko stało się już na początku XIX wieku, dlatego też pierwsze schronisko zostało zbudowane w 1836 roku. Pożar tego budynku sprawił, że od 1865 roku zakopiańscy turyści, podróżujący w rejon doliny, nie mieli schronienia, nie licząc okolicznych bacówek, przez prawie 30 lat. Następie zbudowano drewnianą wozownię w 1874 r., która od 1890 roku stopniowo spełniała funkcje schroniska. Niestety również i to schronisko częściowo zostało strawione przez pożar w 1898 r. Od tamtej pory zaczęto odbudowę schroniska i budowę utwardzonej drogi z Zakopanego, która została oddana do użytku w 1902 r. nazwanej Drogą Oswalda Balzera. Odnowione „stare schronisko” oddano do użytku w 1907 roku, a jednocześnie rozpoczęto budowę nowego schroniska tuż przy Morskim Oku, które już po dwóch latach było otwarte dla turystów.
Górskie budownictwo od lat opierało się głównie na materiałach drewnianych i na wykończeniach oraz wzmocnieniach ceglanych, kamiennych i betonowych. Technika ta pozwoliła staremu schronisku nad Morskim Okiem przetrwać ponad sto lat i, co najważniejsze, nadal służy odwiedzającym jako miejsce noclegowe. Budynek byłej wozowni jest namacalnym polskim dowodem na solidność drewnianego budownictwa szkieletowego.
Spełnienie wymagań techniczno-montażowych dla lekkiego, drewnianego budownictwa szkieletowego wynagrodzone jest inwestorom w formie długoletniej trwałości ich budowli. Idealnym materiałem na drewnianą konstrukcję szkieletową, głównie stosowanym do budowy domów, jest drewno sosnowe. Dziś do wykonania poszycia ścian, stropów i połaci dachowych są wykorzystywane płyty drewnopochodne płyta OSB/3, płyta V-100 bądź sklejka, które są nawiązaniem do panujących obecnie norm budowlanych. Przy czym do poszycia ścian mogą być stosowane także płyty gipsowo - włóknowe. Do łączenia drewnianych elementów konstrukcji stosuje się gwoździe, wkręty, zszywki i łączniki metalowe. Drewno sosnowe, będące głównym materiałem konstrukcyjnym lekkiej konstrukcji szkieletowej, stosowane jest do głównych elementów konstrukcji ściany, stropów i dachów. Drewno świerkowe można stosować na słupki ścian.
Drewno przeznaczone na konstrukcję budynku powinno spełniać wymogi wytrzymałościowe zgodnie z obowiązującymi normami, a musi być suszone komorowo, czterostronnie strugane, z zaokrąglonymi lub fazowanymi krawędziami, o wilgotności maksimum 18 %. Materiał drewniany musi być bez śladów kory, zarobaczenia, sinizny i zgnilizny, pozbawione dużej ilości sęków, pęknięć, krzywizny i wichrowatości. Do budowy szkieletu należy stosować drewno sosnowe, klasy K27. Tarcica także musi być suszona komorowo i czterostronnie strugana. Drewno posiadające jakiekolwiek wady zmniejsza jego wytrzymałość co może wpłynąć negatywnie na całą budowaną konstrukcję.
W drewnie suszonym komorowo nie ma żadnych zarodników pleśni i grzybów. W czasie suszenia zabijane są także larwy owadów oraz całkowicie zatrzymany jest proces sinienie drewna. Wilgotność tarcicy z drewna sosnowego, z której można budować dom, powinna wynosić: nie więcej niż 18% , jeśli elementy będą obudowane, a jeśli elementy będą na otwartym powietrzu to wilgotność nie może przekroczyć 23%. Drewno przywiezione na budowę nie powinno mieć wilgotności większej niż 18-19%. Podczas budowy, która trwa przeważnie kilkanaście tygodni, drewno wysycha do wilgotności wynoszącej około 16%, co zapewnia maksymalną wytrzymałość i niezmienność wymiarów elementów. Drewno konstrukcyjne strugane jest bardziej odporne na działanie ognia niż nie strugane, ponieważ płomienie ognia ślizgają się po jego gładkiej powierzchni. Drewno strugane jest również rzadziej atakowane przez owady, którym trudniej dostać się do środka elementu przez gładką powierzchnię.
Drewno konstrukcyjne (tarcica) dostarczone na budowę powinno posiadać deklarację zgodności potwierdzającą spełnienie wymogów określonych w Polskiej Normie. Deklaracja, wystawiona przez producenta, musi zapewniać informację o spełnieniu przez tarcicę wymogów, stawianych tarcicy poprzez sortowanej wizualne, w zakresie klas KG, KS i KW wedle stosowanych norm. Tarcica iglasta konstrukcyjna jest sortowana metodami wytrzymałościowymi. Ponadto deklaracja zgodności powinna określać producenta, identyfikować wyrób, a także zawierać aktualny symbol dla tarcicy konstrukcyjnej.
Budowa wiekowych budynków niewiele się różniła od dzisiejszych metod wznoszenia obiektów o konstrukcji drewnianej.
W czasach dzisiejszych budowa drewnianego domu szkieletowego dzieli się na dziesięć części. Na początkowym etapie każde przedsięwzięcie rozpoczyna się od tzw. stanu zerowego określającego wykonanie tzw. „robót mokrych”, a więc robót z użyciem betonu i zaprawy cementowo-wapiennej. Technologia i Polskie Normy rozróżniają dwa rodzaje posadowienia budynku: pierwsza możliwość to fundamenty z płytą betonową czy to na gruncie czy też jako strop nad piwnicą lub podłoże ze stropem drewnianym nad pustką podpodłogową czy nad piwnicą. W obu wypadkach nazwa "stan zerowy" określa nieco inny zakres robót. W przypadku domu na płycie betonowej zakres stanu zerowego określa:
• wykonanie ław fundamentowych,
• stawianie ścian fundamentowych,
• wylanie płyty betonowej ze wszystkimi warstwami izolacji przeciwwodnej i cieplnej oraz wylewką poziomującą stan zerowy.
W wypadku budynku ze stropem drewnianym umowy "stan zerowy" określa:
• wykonanie ław,
• stawianie ścian fundamentowych z wypoziomowaną koroną murów.
Umowny poziom "stanu zerowego" w tym przypadku określać zatem będzie koronę murów, na poziomie obniżonym w stosunku do projektowanego poziomu zerowego, o grubość drewnianych elementów stropu łącznie z podwaliną . Stan zerowy to ok. 5% zaawansowania robót budowlanych. Konstrukcja szkieletu Zakres wykonania konstrukcji szkieletu budynku jest w sumie bardzo prosty do określenia. Obejmuje całość robót konstrukcyjnych wraz z podłogami, które podczas kolejnych kondygnacji stanowią platformę roboczą na budynku. Tak więc, pod pojęciem "konstrukcja szkieletu" należy rozumieć wykonanie konstrukcji wraz z płytą podłogi na każdej przewidzianej do zamieszkania kondygnacji budynku. W zakres konstrukcji szkieletu wchodzić zatem będzie:
• impregnowana ciśnieniowo podwalina, na płycie betonowej lub koronie murów
• konstrukcja ścian zewnętrznych z otworami okiennymi i drzwiowymi
• montaż paroizolacji w miejscach połączenia ścian działowych ze ścianami zewnętrznymi
• konstrukcja ścian wewnętrznych z otworami drzwiowymi
• konstrukcja stropów
• konstrukcja dachu
• równanie konstrukcji pod montaż płyt poszycia i okładzin wewnętrznych
• konstrukcja schodów
• konstrukcja usztywniająca poszczególne elementy budynku
W zakres "konstrukcji szkieletu" wchodzić winne także konstrukcje wszelkich przybudówek stanowiące integralną część budynku. Nie winne wchodzić natomiast konstrukcje tarasów.
Następnym etapem jest stan surowy otwarty określający:
• zakończenie wszelkich robót konstrukcji budynku,
• poszycie ścian zewnętrznych płytą poszycia,
• pokrycie połaci dachu płytą poszycia lub montaż folii dachowej
• pokrycie ścian zewnętrznych wiatroizolacją,
• pokrycie dachu jedną warstwą papy, zabezpieczającą budynek przed opadami atmosferycznymi
Na poszycie ścian i dachu stosuje się płytę wiórową OSB/3. Nie zaleca się stosowania poszycia z desek. Wiatroizolacja to folia chroniąca budynek przez napływem zimnego powietrza oraz przed wilgocią. Pozwala jednocześnie na wyprowadzenie wilgoci z wnętrza budynku. Wiatroizolacja posiada właściwości przepuszczania pary wodnej w granicach 120-160 g/m2/24g. Należy pamiętać, że na wiatroizolację nie nadają się folie polietylenowe, o małej przepuszczalności pary, ani folie dachowe o przepuszczalności od 1000 g/m2/24g wzwyż. Etap stanu surowego otwartego wypełnia 25% projektu budowlanego.
Stan surowy zamknięty określa całkowite zabezpieczenie budynku przed działaniem warunków atmosferycznych.
• zakończenie stanu surowego otwartego,
• montaż obróbek blacharskich w obrębie dachu,
• pokrycie dachu,
• montaż rynien,
• montaż stolarki okiennej,
• montaż stolarki drzwiowej zewnętrznej.
Folie wiatroizolalcyjne posiadają ok. 3 miesięcy okres odporności na promieniowanie ultrafioletowe. Pozostawiają zatem budynek w stanie surowym zamkniętym, bez zakończenia robót elewacyjnych, na okres dłuższy niż trzy miesiące należy liczyć się z koniecznością wymiany wiatroizolacji. Planując zatem przerwę w robotach na budynku, wskazane jest zaplanowanie przerwy przed montażem stolarki zewnętrznej, którą winna być montowana po założeniu wiatroizolacji.
Zdjęcia przedstawiają "stare schronisko" na przestrzeni ponad 120 lat.
Źródło zdjęć:
www.fotopolska.pl
www.gorydlaciebie.pl
c.d.n.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz